Nếu như ở Tây Ban Nha có chiến thuật Tiki Taka, ở Đức có chiến thuật Pressing, Hà Lan có lối đá tấn công tổng lực đẹp mắt của cơn lốc màu da cam thì ở Ý người ta lại sử dụng một đấu pháp ngược lại có tên là Catenaccio.
Vậy Catenaccio là lối đá như thế nào? Liệu đến nay nó còn hợp với bóng đá hiện đại? Nếu muốn biết hãy cùng xem qua bài phân tích của Thethaoso sau đây nhé!
Catenaccio là gì?
Catenaccio là một thuật ngữ bằng tiếng Ý có nghĩa là “then cửa”. Và trong bóng đá, Catenaccio được hiểu là một chiến thuật phòng ngự cực kỳ chặt chẽ, giống như một cánh cửa đã được gài then vậy.
Với lối đá này, khung thành của đội sử dụng nó sẽ được bảo vệ gần như ở mức tuyệt đối trước các đợt tấn công của đối phương.
Một số sơ đồ chiến thuật của Catenaccio được các huấn luyện viên hay sử dụng là: 4-5-1, 1-3-3-3, 1-4-4-1, thậm chí là cả 1-4-3-2.
Nguyên tắc hoạt động của Catenaccio
Catenaccio hoạt động dựa trên nguyên tắc tối ưu khả năng phòng ngự và hướng đến sự chặt chẽ một cách hoàn hảo nhất có thể, bằng cách chơi 1 kèm 1.
Nhiều người cho rằng Catenaccio là một lối đá vô cùng tù túng khi các huấn luyện viên chỉ biết chăm chăm vào việc phòng thủ, nhưng họ không hề biết rằng, việc sắp xếp nhân sự trong Catenaccio là cả một nghệ thuật.
HLV Rappan được xem là cha đẻ của Catenaccio khi sáng tạo và sử dụng nó lần đầu tiên vào năm 1932 tại câu lạc bộ Vertette. Sơ đồ chiến thuật mà ông áp dụng lúc này là 4-5-1 với 4 hậu vệ chơi cố định theo quy tắc 1 kèm 1.
Ở tuyến giữa lúc này sẽ 5 tiền vệ và chỉ sử dụng 1 tiền đạo duy nhất. Việc trải dài cả 5 tiền vệ sẽ giúp Rappan thiết lập được một tấm lưới dày ở tuyến giữa, từ đó dập tắt mọi mũi tấn công của đối thủ ngay từ khi nó còn ở phần sân bên kia.
Đến năm 1947, huấn luyện viên Rocco đã biến đổi Catenaccio bằng sơ đồ chiến thuật 1-3-3-3.
Khi đó, ông sử dụng một hậu vệ quét đứng ngay trước mặt thủ môn để có thể truy cản các tiền đạo của đối phương khi họ tiếp cận vòng cấm.Với chiến thuật này, ông đã giúp Triestina bất ngờ dành được vị trí Á quân ở Serie A mùa giải năm đó.
Sau khi chuyển sang huấn luyện cho câu lạc bộ AC Milan, ông thường xuyên thay đổi Catenaccio bằng các sơ đồ chiến thuật như 1-4-3-2, 1-4-4-1.
Qua đó giúp AC Milan giành được không ít các danh hiệu lớn như: 2 lần vô địch Serie A, 2 lần vô địch Cúp C1, 3 lần vô địch Siêu cúp Ý,…
Đến năm 1963, huấn luyện viên Helenio Herrera khi mới chuyển từ Barca sang huấn luyện cho Inter Milan.
Ông không sử dụng các chiến thuật tấn công như đã từng sử dụng ở Barca hay Atletico Madrid nữa, mà thay vào đó ông dùng Catenaccio để đối đầu với Catenaccio.
Nhưng Catenaccio của Helenio đã được cải tiến rất nhiều khi ông biến đổi nó thành chiến thuật phòng ngự – phản công nhanh.
Kể từ đó, Inter Milan bắt đầu thắng trận nhiều hơn với các tỷ số tối thiểu như 1-0, 2-1,… Có thể nói rằng, chính Helenio Herrera là người mở ra triều đại hoàng kim của Inter Milan với 2 danh hiệu vô địch Serie A, 2 lần vô địch cúp C1,… cùng nhiều danh hiệu lớn nhỏ khác.
Ưu điểm và nhược điểm của Catenaccio
Ưu điểm của Catenaccio
Bất kể chiến thuật nào trong bóng đá cũng đều có những điểm mạnh và điểm yếu. Ở Catenaccio, lối đã này có những điểm mạnh phải kể đến như:
- Giúp đội bóng phòng thủ hiệu quả.
- Ngăn đối thủ nhận bóng ở khu vực gần khung thành với tuyến phòng ngự dày đặc.
- Làm suy yếu các tiền đạo và khả năng phòng ngự của đối phương.
- Giúp đội bóng có thể đứng vững trong trường hợp thi đấu thiếu người do dính thẻ đỏ.
Nhược điểm của Catenaccio
Những nhược điểm của Catenaccio có thể kể đến như:
- Catenaccio yêu cầu người sử dụng nó phải đánh dấu và nhận biết các cầu thủ của đối phương chơi ở vị trí nào. Điều này có thể dẫn đến sự nhầm lẫn khi những người sử dụng nó phải đối đầu với chiến thuật tấn công tổng lực.
- Hạn chế khả năng tấn công.
- Chủ động chơi lùi sâu sẽ khiến sẽ người hâm mộ trở nên nhàm chán, không ưa chuộng đội bóng nữa. Và dĩ nhiên, các ông chủ sẽ không thích điều này.
Liệu Catenaccio có còn hợp thời?
Những năm từ 1960 đến 1970 có thể nói là thời gian cực thịnh nhất của Catenaccio.
Nó được sử dụng hầu như ở tất cả các câu lạc bộ của Ý và kể cả đội tuyển quốc gia Ý. Do đó, mỗi khi người ta nhắc đến đội bóng mang áo màu thiên thanh, họ sẽ nhắc đến Catenaccio và ngược lại.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại thì Catenaccio không còn phù hợp nữa. Vì nếu như theo quy định trước đây của các giải đấu thì thắng được cộng 2 điểm, hòa được 1 thì chiến thuật Catenaccio sẽ giúp cho người sử dụng nó sẽ có ít nhất được một điểm. Nếu may mắn khai thác được sơ hở của đối phương và giành chiến thắng thì sẽ có 2 điểm.
Nhưng bây giờ thì khác, khi một thắng trận được cộng tới 3 điểm thì một đội bóng với lối đá Catenaccio sẽ có khả năng cao đánh mất đi vị thế của mình trên bảng xếp hạng nếu chỉ chăm chăm phòng ngự và cầu mong một trận hòa.
Bên cạnh đó, Catenaccio được đánh giá là lối chơi không cân bằng vì nó tập trung quá nhiều cho công tác phòng ngự và làm lu mờ đi vai trò của hàng tiền đạo.
Ngày nay, Catenaccio vẫn còn được một số ít đội bóng sử dụng nhưng đa phần đều được cải tiến để có thể cân bằng được giữa phòng ngự và tấn công nhằm mục đích tạo nên một lối chơi đẹp mắt hơn.
Trên đây là bài viết giải thích Catenaccio là gì và phân tích lối đá truyền thống của làng túc cầu.
Trên đây là thông tin chiến thuật bóng đá Catenaccio, ngoài ra chúng tôi còn thường xuyên cập nhật sơ đồ bóng đá và các chiến thuật thú vị khác. Đừng rời khỏi trang hãy dành thời gian để bổ sung thêm kiến thức về chiến thuật bóng đá.
Thethaoso hi vọng qua bài viết trên sẽ giúp bạn phần nào hiểu thêm về chiến thuật bóng đá từng thống trị thế giới một thời này.
Nếu thấy hay và muốn xem nhiều bài viết bổ ích hơn thì hãy thường xuyên theo dõi chúng tôi nhé!
